‘Ondernemer moet ook z’n privézaken regelen’

Ondernemers hebben hun zakelijke belangen meestal op orde, maar negeren hun privézaken.

Dat blijkt uit een peiling van Netwerk Notarissen. Directeur Lucienne van der Geld geeft uitleg.

Wat is er aan de hand?

,,Na signalen van zo’n twintig van onze notariskantoren die zijn gespecialiseerd in ondernemingsrecht hebben we in kaart gebracht in hoeverre ondernemers hun privézaken hebben geregeld. Dat valt flink tegen. Zo hebben verreweg de meeste ondernemers helemaal niets vastgelegd over hoe het verder moet met hun bedrijf als ze scheiden, ziek worden, ermee willen stoppen of overlijden.”

Hoe erg is dat?

,,Het kán een groot probleem worden. Stel dat je een bedrijf hebt, in algehele gemeenschap van goederen bent getrouwd en gaat scheiden. Dan moet de boedel worden verdeeld, wat er in de praktijk op neerkomt dat een van de twee wordt uitgekocht. Zeker bij een bedrijf met enige omvang heb je het dan over flinke bedragen, miljoenen soms. Het is maar de vraag of de onderneming dat overleeft.

Daarbij: een ondernemer is ook maar een mens en dus kwetsbaar. Hij kan langdurig uitvallen door ziekte. Of onverwacht overlijden. Hoe moet het dan verder met het bedrijf, met zijn medewerkers?

Vooral bij familiebedrijven zien we vaak dat Jan en alleman zich ermee gaat bemoeien, ook mensen die helemaal geen verstand hebben van ondernemen.”

Steken ondernemers hun kop in het zand?

,,Nee, maar ze zijn gefocust op het hier en nu. Hun bedrijf slokt al hun tijd en aandacht op. Die zakelijke kant van hun leven hebben ze meestal juridisch ook goed geregeld. Maar juist door die focus op het bedrijf vergeten ze hun privézaken. ‘Dat komt later wel’, denken ze.

Zo blijkt uit onze peiling dat de meeste ondernemers amper een pensioenvoorziening hebben. Ze rekenen er waarschijnlijk op dat ze straks hun bedrijf kunnen verkopen. Maar wat als het bedrijf onverkoopbaar blijkt, of veel minder opbrengt dan verwacht?”

Geldt dat voor alle ondernemers?

,,Ondernemers die met anderen een bedrijf zijn begonnen, hebben hun privézaken meestal bij de start van hun onderneming wel goed geregeld, omdat zakenpartners dat van elkaar eisen.

In familiebedrijven ligt het anders. Praten over bedrijfsopvolging bijvoorbeeld is daar vaak heikel, omdat zaken en privé door elkaar lopen. Want de ene dochter is wel geschikt om het bedrijf van pa over te nemen en de andere zoon niet. Ondernemers vinden het moeilijk een rationele keuze te maken.

Maar het móet wel, want anders gaat het fout. Ik ken het voorbeeld van een dochter die het goedlopende bedrijf van haar vader overnam, maar niet diens arbeidsmoraal. Dat maakte haar ongeschikt voor het ondernemerschap. Haar vader lééfde voor het bedrijf, zij werkte van negen tot vijf en niet in het weekeinde. Klanten die gewend waren altijd te worden geholpen, haakten af en het bedrijf dat pa had opgebouwd met hard werken ging op de fles.”

Welke tips heeft u voor ondernemers?

,,Maak een analyse van waarin je kwetsbaar bent. Vraag jezelf af: wat gebeurt er met mijn onderneming als ik ga scheiden, uitval of kom te overlijden? Waar liggen de risico’s voor mijn bedrijf in mijn privéleven? En wie zijn van mij afhankelijk?

Maak op basis van de uitkomst van die analyse een toekomstplan. Veel ondernemers zijn ooit gewoon begonnen en hebben zichzelf nooit de fundamentele vraag gesteld: wat wil ik dat er gebeurt met mijn bedrijf als ik er niet meer ben? Vind ik het geen punt als het ophoudt of wil ik dat het verder gaat en iets nalaten?

En tenslotte: ken je privé je kwetsbaarheden en heb je een toekomstplan voor je bedrijf, régel dan wat je kunt regelen.”

Bron: AD woensdag 17 januari 2018